Jakie kryteria musi spełniać budynek pasywny i jak to osiągnąć?
Aby dom mógł być uznany za budynek pasywny musi spełnić szereg rygorystycznych kryteriów, spośród których bardzo obrazowe jest zminimalizowane zapotrzebowanie na energię, wynoszące maksymalnie 15 kWh /(m2/rok), podczas gdy w domu energooszczędnym wynosi ono około 40 kWh/(m2/rok), a w zwykłym tradycyjnym budynku aż 120 kWh/(m2/rok). Już to pokazuje, jak zaostrzone normy posiada budownictwo pasywne. Aby taki efekt osiągnąć i uzyskać wymagany certyfikat stosuje się 5 podstawowych zasad podczas budowy domu pasywnego. Oto one:
- wentylacja z odzyskiem ciepła
W domu pasywnym konieczna jest wydajna wentylacja, zapewniająca odzyskanie 75 % energii cieplnej z wywiewanego powietrza. Umożliwia to sprawny i wydajny rekuperator.
- wysoka izolacja termiczna budynku
Wszelkie elementy nieprzezroczyste muszą być dobrze izolowane. Dopuszczalna utrata ciepła to maksymalnie 0,15 W na stopień różnicy temperatur na m2 powierzchni zewnętrznej.
- okna pasywne
Pasywne okna powinny być jak najwyższej jakości i spełniać normy dopuszczalne dla budownictwa pasywnego. Muszą posiadać wysoką izolacyjność szyb oraz ram.
- brak mostków termicznych
Wszelkie połączenia i narożniki powinny być wykonane z taką precyzją, aby wyeliminować lub w dużym stopniu zminimalizować powstawanie mostków termicznych i utratę ciepła przez nie.
- szczelność budynku
Budynek pasywny musi mieć prawie hermetyczną szczelną konstrukcję, która jest badana za pomocą testu szczelności, dopuszczającym niekontrolowany wyciek mniejszy niż 0,6 całkowitej objętości domu w ciągu godziny przy użyciu ciśnienia 50 Pa.
Co to są okna pasywne?
Okna pasywne to takie, które aktywnie ograniczają straty ciepła, a jednocześnie pozyskują energię z promieniowania słonecznego, co przyczynia się do dużych oszczędności w ogrzewaniu domu. Powstają dzięki zastosowaniu nowych technologii, które pozwalają na zapewnienie im takiej szczelności, że skutecznie zatrzymują w domu ciepło. Co ciekawe, okno pasywne posiada inteligentny system wentylacji, umożliwiający dostęp świeżego powietrza do wnętrza, który nie tylko nie powoduje utraty ciepła, ale jest dostosowany do pory roku. Warto wiedzieć jednak, że na pasywność wpływają nie tylko odpowiednie parametry samego oka i sposób jego montażu, ale też jego usytuowanie w budynku. Nowoczesne budynki pasywne stawia się w formie prostej bryły, gdzie od strony północnej ogranicza się ilość okien i ich rozmiar. Natomiast od strony południowej, tej bardziej nasłonecznionej, projektuje się strefę dzienną z dużymi przeszkleniami. W takich warunkach pasywne okna najlepiej spełnią swoje zadanie.
Czym powinny charakteryzować się okna przeznaczone do domu pasywnego?
Okna pasywne wyróżniają się większą od standardowej głębokością profili. Wyposażone są najczęściej w pakiety trzyszybowe zespolone systemem ramek dystansowych. W celu podwyższenia funkcji termoizolacyjnych okna coraz częściej stosuje się technologię wklejania szyb i wyeliminowania z profili metalowych wzmocnień. Zastąpienie aluminiowych ramek dystansowych ciepłymi ramkami z tworzywa polimerowego zapobiega tworzeniu się tzw. mostków termicznych przy krawędziach szyby. Przestrzenie międzyszybowe wypełniane są gazem szlachetnym, który podnosi właściwości termoizolacyjne okna. Ramy okienne mogą być drewniane, ale ze względu na niższą odporność drewna na warunki atmosferyczne najpopularniejsze są te wykonane z tworzywa PCV. Pasywne okna posiadają profile składające się przynajmniej z 6 komór, dzięki czemu konstrukcja zyskuje znakomite parametry cieplne.
Jakie parametry mają pasywne okna?
Ważną informacją o tym, czy okna, które zamierza się kupić, rzeczywiście spełniają standardy budownictwa pasywnego, są współczynniki przenikania ciepła, które podaje producent. Są to:
- Ug – współczynnik przenikania ciepła przez szybę (z ang. glass, czyli szyba, szkło)
- Uf – współczynnik przenikania ciepła przez ramę ( z ang. frame, czyli rama)
- Uw – współczynnik przenikania ciepła przez całe okno
Podane współczynniki wyrażone są w W/m2K i informują ile ciepła przeniknie w ciągu 1 godziny przez 1 m2 przegrody, w tym wypadku okna, przy różnicy temperatury wynoszącej 1 kelwin po obu stronach, czyli wewnątrz i na zewnątrz. Im lepsza izolacyjność termiczna i mniej ciepła ucieka, tym te współczynniki mają mniejszą wartość.
Warto wiedzieć, że dla klienta najważniejszym z nich jest współczynnik Uw, gdyż informuje o stratach ciepła przez całe okno. Zdarza się, że producent podaje tylko wartość współczynnika Ug, czyli samej szyby. Jest on często znacznie niższy niż Uw, ponieważ najwięcej ciepła ucieka przez ramy okna. Nie oddaje więc on rzeczywistej izolacyjności termicznej okna. Współczynnik Uf jest z kolei najwyższy i często to właśnie on obniża izolacyjność całego okna, a tym samym wartość współczynnika Uw.
Okno pasywne musi posiadać wysoką izolacyjność termiczną, a tym samym dużo niższy współczynnik Uw niż okno tradycyjne. Normy te są cały czas zaostrzane. Okazuje się, że jeszcze niedawno okna uznawane za energooszczędne o współczynniku Uw wynoszącym 1,1 W/m2K nie spełniają obecnych norm, które od 2021 roku wynoszą 0,9 W/m2K. Okna pasywne mają te normy jeszcze bardziej wyśrubowane i obecnie Uw dla nich nie może być większe niż 0.8 W/m2K. Producenci okien doskonale zdają sobie sprawę, że w przyszłości te normy mogą być jeszcze bardziej restrykcyjne i już teraz dokładają starań, aby dzięki nowym technologiom współczynnik Uw jak najbardziej obniżyć.
Co wpływa na współczynnik Uw okna?
Na współczynnik przenikania ciepła całego okna ma wpływ:
- wielkość okna
Szkło dużo lepiej izoluje niż rama. Można się o tym przekonać porównując współczynniki Ug szyby i Uf ramy. Czasami różnica między nimi jest na tyle duża, że szyba ma niemal dwukrotnie lepszy współczynnik przenikania ciepła niż rama. W dużych oknach ze względu na znacznie większą powierzchnię szyby w stosunku do powierzchni profilu uzyskuje się lepszy współczynnik Uw dla całego okna. Z tego względu w nowoczesnym budownictwie okna pasywne często stanowią duże przeszklenia.
- system profili okiennych
Nawet jeśli szyba będzie miała niski współczynnik Ug przy słabym profilu okiennym o współczynniku Uf powyżej 1 W/m2K okno nie spełni zaostrzonych norm budownictwa pasywnego. W związku z tym w celu poprawy Uf wprowadza się zmiany w konstrukcji profili i stosuje się nowe technologie w produkcji materiałów, z których profile zostaną wykonane. Dzięki temu daje się wyeliminować używane wcześniej, lecz pogarszające parametry wzmocnienia stalowe.
- pakiet szybowy
Izolacyjność termiczną okna zwiększa zastosowanie pakietów trzyszybowych posiadających niskoemisyjne powłoki i wypełnienie gazem szlachetnym przestrzeni międzyszybowych. W pasywnych oknach stosuje się również technologię wklejania szyb, która pozwala na zastosowanie dodatkowych materiałów uszczelniających w ramach.
- współczynnik ramki dystansowej
Czynnikiem często pomijanym, aczkolwiek nie mniej ważnym dla parametrów cieplnych okna są ramki dystansowe i ich współczynnik Psi. Zastosowanie ciepłych ramek z tworzywa zamiast tradycyjnych aluminiowych może nawet o kilka procent poprawić wartość współczynnika Uw. Okna pasywne wyposażone są w ciepłe ramki o współczynniku Psi 0,03 – 0,04 W/mK. Warto na ten wskaźnik również zwrócić uwagę przy zakupie okien.
Czy okno energooszczędne i okno pasywne to pojęcia tożsame?
Niektórzy stosują to nazewnictwo zamiennie, co jest błędem, mimo że zarówno okna pasywne, jak i energooszczędne mają zapewniać jak najlepszą izolacyjność termiczną. Istnieją jednak różnice w parametrach obu okien, które pokazują, że o ile każde okno pasywne jest energooszczędne, to nie każde okno energooszczędne można nazwać pasywnym. Różnice widać nie tylko w parametrach, które dla okien pasywnych są o wiele bardziej wyśrubowane, ale też można zauważyć je w samej budowie okien i sposobie ich montażu. Są one też zazwyczaj bardziej innowacyjne dzięki zastosowaniu zaawansowanych rozwiązań technologicznych po to, aby sprostać wysokim wymaganiom technicznym, takim jak współczynnik Uw na poziomie lub poniżej 0,8 W/m2K.
Geneo – pasywne okna z klasą
Oto przykład okien pasywnych, które poprawią komfort życia i obniżą rachunki. Zasługują na to, by poznać je bliżej. Zastosowano w nich innowacyjne rozwiązania technologiczne, które pozwoliły zredukować do minimum straty ciepła, co stanowi jedynie jedną z wielu zalet. Oto ich najważniejsze atuty. Oceńcie sami, czy warto w nie zainwestować.
Okno pasywne Geneo
Pasywne okna Geneo posiadają niski współczynnik Uw na poziomie 0,7 W/m2K, co oznacza, że przenikanie ciepła zostało ograniczone jeszcze bardziej niż zakłada norma. Osiągnięcie tak niskiej wartości tego wskaźnika możliwe było dzięki zastosowaniu niskoemisyjnego trzyszybowego pakietu z unikalnym systemem ciepłych ramek dystansowych opartym. Przestrzeń międzyszybowa wypełniona została gazem szlachetnym, co poprawia jeszcze bardziej izolacyjność termiczną. Oprócz tego udoskonalono profile, które w tym przypadku mają budowę 6-komorową o grubości ścianek 3mm i głębokości 86 mm. Unikatowym rozwiązaniem jest tworzywo kompozytowe RAU-FIPRO, z którego wykonano profile. Jego najważniejszymi zaletami są doskonałe właściwości statyczne, dzięki którym okno pasywne nie wymaga dodatkowych metalowych wzmocnień, a tym samym wyeliminowane są mostki termiczne. Dzięki zastosowaniu tworzywa RAU-FIPRO współczynnik przenikania ciepła ramy Uf został obniżony do 0,91 W/m2K, co bezpośrednio wpłynęło także na zmniejszenie przenikania ciepła całego okna. Dodatkowym czynnikiem poprawiającym współczynniki przenikania ciepła są wklejane szyby.
Okna pasywne Geneo odznaczają się również dużą dźwiękoszczelnością, co sprzyja poczuciu komfortu. Okna pasywne to produkty, które wybiera się coraz częściej. To do budownictwa niskoenergetycznego i pasywnego należy przyszłość, a każdy wydatek poniesiony na ten cel zaowocuje realnymi oszczędnościami, szczególnie w perspektywie zapowiadanych wzrostów cen ogrzewania. Warto o tym pamiętać przy podejmowaniu decyzji o zakupie okien.
